Wat te doen tegen snurken? Het is een veelvoorkomende vraag, want snurken is een veel voorkomend probleem. Naast het feit dat iemand die snurkt zijn medemens in de directe omgeving uit zijn slaap houdt, is snurken op zichzelf ook een signaal dat het lichaam verstoord is. Daarnaast hebben mensen die gedurende een lange periode snurken een vergrote kans om serieuze gezondheidsklachten te ontwikkelen. Maar wat te doen tegen snurken?
Iemand die snurkt slaapt onrustig en kan daardoor niet goed uitslapen. Het snurken leidt vaak tot periodiek stoppen met ademen tijdens de slaap, ook wel slaap-apneu genoemd.
Wat helpt dan tegen snurken? Specialisten creëren diverse methoden om dit probleem te bestrijden. Een goed voorbeeld hiervan is de snurkbeugel, welke een effectief middel tegen snurken blijkt. Maar er zijn meer opties om snurken te voorkomen. Zo kan men bijvoorbeeld een operatieve ingreep ondergaan, met het doel de vorm van het verhemelte te veranderen. Maar al deze oplossingen werken slechts als symptoombestrijding en vaak maar voor korte duur. “Dit gebeurt omdat de ware oorzaak van snurken en slaap-apneu niet wordt begrepen”, zegt de fysioloog en arts Konstantin Buteyko, die decennia lang de ademhaling van de mens heeft bestudeerd.
Voor men kan weten wat te doen tegen snurken en hoe snurken te voorkomen is, zult u eerst moeten begrijpen waarom iemand snurkt. Dit is de reden: wanneer u slaapt wordt de ademhaling dieper. Dit wordt vervolgens versterkt op het moment dat u op uw rug ligt en de mond open gaat. De diepe ademhaling tijdens het slapen, wat ook wel hyperventilatie wordt genoemd, brengt zachte weefsels van het verhemelte in beweging. Vervolgens zwellen onze bovenluchtwegen op in een poging de hyperventilatie tegen te houden en als resultaat hoort u dan die rare geluiden. Te veel eten, roken, het nuttigen van alcohol én een muffe lucht in de slaapkamer versterken de hyperventilatie.
Het einddoel van ons gehele ademhalingssysteem is het verzorgen van het normale gehalte aan zuurstof en koolzuurgas (CO2) in de cellen en de weefsels. Met ons bewustzijn kunnen wij de ademhaling nauwelijks beïnvloeden. U kunt weliswaar proberen diep en frequent adem te halen, maar al snel wordt u hierdoor duizelig. Als u deze manier van ademhalen vervolgens doorzet en gedurende een paar minuten bovenmatig uw longen ventileert, kunt u zelfs flauwvallen. Hierdoor stopt de ademhaling vanzelf en deze stilstand van de ademhaling heet “apneu”.
Waarschijnlijk heeft u zelf ooit waargenomen hoe iemand die diep ademhaalt slaapt. De diepte en geluidssterkte van ademen neemt geleidelijk aan toe tot na een zekere tijd de ademhaling van de slapende stopt. Het stoppen met ademen tijdens de slaap kan een paar minuten duren, achteraf volgt een snik en de ademhaling begint opnieuw tot het volgende oponthoud van de ademhaling. Zo’n periodieke stagnatie van het stoppen met ademen tijdens de slaap heet “slaap-apneu“.
Het klinkt voor sommigen in het begin misschien raar, maar bovenmatige longventilatie verslechtert de zuurstofopname van onze weefsels en cellen. Iedereen weet dat zuurstof de bron van onze levensenergie is en dat wij deze stof uit de lucht halen. Als wij lucht inademen komt de zuurstof eerst in onze longen en vervolgens in ons bloed terecht. De zuurstof hecht zich aan het hemoglobine in ons bloed, waarna de zuurstof naar onze cellen wordt getransporteerd. Daar koppelt de zuurstof zich los van de hemoglobine en komt in onze cellen terecht. Dit kan alleen gebeuren op het moment dat er in ons bloed voldoende koolzuur zit, in de fysiologie wordt dit ook wel het “effect van Bohr” genoemd.
Zelfs als u heel zachtjes ademt, is de hemoglobine van het bloed al maximaal met zuurstof verzadigd. U kunt dan dieper ademhalen zoveel u maar wilt, er komt geen extra zuurstof in uw hemoglobine. Want vol is vol. Op het moment dat u wel diep doet ademhalen, ademt u te veel koolzuurgas en CO2 vanuit uw bloed uit. Hierdoor verslechtert de zuurstofvoorziening van uw cellen, hart, nieren en uw hersenen. Hyperventilatie is hiervan het gevolg: hoe meer men ademhaalt, des te meer men een tekort aan lucht voelt en des te meer men weer wilt ademhalen.
Als het CO2-niveau in de longblaasjes niet meteen maar geleidelijk aan daalt, dan is er sprake van chronische hyperventilatie. Het lichaam creëert dan diverse systemen om het CO2-gehalte op peil te houden. Met andere woorden, uw lichaam probeert zichzelf te beschermen: er ontstaan vernauwingen van de luchtwegen en bloedvaten waardoor het CO2-gehalte weer stijgt. Toch leiden deze vernauwingen van de zuurstofvoorziening kanalen tot een nog hoger zuurstoftekort. Hierdoor komt men dus in een vicieuze cirkel van hyperventilatie terecht. Het gevolg hiervan is dat u, zonder dat u het zelf beseft, dag en nacht intensief doet ademhalen. Net alsof u aan het rennen bent en als u daadwerkelijk aan het rennen bent, wordt u al gauw kortademig.
Het stoppen met ademen tijdens de slaap wordt dus ook wel slaap-apneu genoemd. Maar hoe ontstaat dit? Iemand heeft dus chronische hyperventilatie. Hij of zij beseft dit niet, want de ademhaling gaat vanzelf. Diegene begrijpt niet waarom hij zich zo moe voelt (verslechterde zuurstofopname) én begrijpt niet waarom hij zo prikkelbaar is (CO2 is een kalmerende stof). Dit komt dus omdat hij last heeft van een chronisch tekort aan CO2. Zolang hij in de loop van de dag beweegt of zit, is de productie van CO2 door de werkende spieren hoger. Maar zodra hij in bed gaat liggen, daalt de productie van CO2. Hierdoor wordt de ademhaling ’s nachts nog dieper. Dit is ook de reden waarom hyperventilerende mensen slecht slapen en zich ’s ochtends vermoeider voelen dan ’s avonds voordat zij naar bed gingen.
Als de chronisch hyperventilerende mens in slaap valt, wordt zijn ademhaling zelfs hoorbaar of begint hij te snurken. Hoe dieper de ademhaling is, des te meer daalt het CO2-gehalte en des te slechter wordt de zuurstofvoorziening van de weefsels en organen. Door dit tekort aan zuurstof wordt de ademhaling steeds dieper en dieper en op een zeker moment, wanneer het CO2-peil tot een levensgevaarlijk niveau daalt, ontstaat apneu. Omdat u niet ademt, begint het CO2-peil weer te stijgen en begint u weer met ademen. Dit patroon herhaalt zich vervolgens diverse malen tijdens het slapen met als gevolg dat wanneer men wakker wordt in de ochtend, men niet uitgerust is.
Wat te doen tegen snurken? En is er eigenlijk wel een middel tegen snurken? Om snurken te voorkomen heeft Dr. Buteyko een methode ontwikkeld die de symptomen van hyperventilatie opheffen. Hierdoor wordt uw ademhaling genormaliseerd, zodat deze ook ’s nachts automatisch rustig blijft. Naarmate de ademhaling door de Buteyko-training wordt genormaliseerd, verdwijnt apneu geleidelijk aan. Men slaapt steeds beter en wordt steeds fitter en energieker.
Ook geïnteresseerd in het volgen van een Buteyko cursus om snurken te voorkomen en te ontdekken wat helpt tegen snurken? Neem dan contact met mij op, of schrijf u in.
Edwin van Dronkelaar
Gecertificeerd Buteyko trainer